Hợp tác giáo dục với bộ môn Tiếng Việt và các hoạt động, dự án học sinh tại Portland, Hoa Kỳ

Trong năm học 2022-2023, ngày 06/4/2023, nằm trong khuôn khổ đối ngoại, hợp tác và phát triển, biên bản ghi nhớ đã được ký kết thành công giữa Trường PTLC Olympia với các Trường công lập cấp Tiểu học, THCS và THPT tại Khu học chánh thành phố Portland, bang Oregon, Hoa Kỳ (Portland Public Schools - PPS) trong việc triển khai các hoạt động thuộc Chương trình giáo dục song ngữ hội nhập tiếng Việt (VDLI) theo chương trình chuẩn chính khóa của quốc gia này. Chương trình hợp tác hai bên được thực hiện trên cơ sở pháp lý và bền vững. Nội dung chương trình VDLI bắt đầu giảng dạy vào năm 2014, tại Khu học chánh công lập Portland, bang Oregon, Hoa Kỳ với đối tượng học sinh từ Mẫu giáo đến cấp THPT. Cũng theo văn bản đã ký kết, hoạt động liên kết đào tạo và hợp tác phát triển giáo dục giữa hai bên tập trung vào các nhiệm vụ cơ bản sau: cùng thống nhất và thảo luận về chương trình giảng dạy trong bộ môn Văn Tiếng Việt; các dự án học tập liên môn, lớp học toàn cầu, dự án các hoạt động xã hội; bồi dưỡng chuyên môn và các sáng kiến khác trong hoạt động giảng dạy và giáo dục của cả hai bên… Các hoạt động hợp tác và phát triển mối quan hệ hai bên nhằm mang đến cơ hội học tập đa văn hóa và đa ngôn ngữ cho học sinh hai bên; chuẩn bị các kiến thức, hiểu biết trong quá trình hội nhập toàn cầu; mở ra cơ hội giao lưu quốc tế cho học sinh của hai bên.

Ngay sau khi thoả thuận và giao ước được ký kết, có rất nhiều cuộc họp và trao đổi thông tin về chương trình hợp tác giảng dạy theo cả hình thức trực tiếp và online. Mở đầu cho chuỗi hoạt động này, về phía Trường PTLC Olympia đại diện bộ môn Văn - Tiếng Việt, thành viên Hội đồng chuyên môn của nhà trường – cô Nguyễn Thị Minh Thuỷ đã cùng Ban dự án và Đời sống học sinh tham gia trực tiếp trong hoạt động góp ý xây dựng, bổ sung và hoàn thiện cho Chương trình Trại hè Tiếng Việt – Văn hoá Việt 3 tuần cho học sinh các trường PPS trong Chương trình giáo dục song ngữ hội nhập tiếng Việt (VDLI) trong tháng 6/2023.

Tiếp theo và mở đầu cho chặng đường hợp tác phát triển lâu dài, chặt chẽ và triển vọng này của Olympia, cô Nguyễn Thị Minh Thuỷ đại diện nhà trường đã có chuyến tham quan, làm việc và hiện thực hoá các hoạt động hợp tác ban đầu giữa hai bên trong khuôn khổ 3 tuần từ ngày 15/7 – 7/8/2023 tại Portland, bang Oregon, Hoa Kỳ. Trong khuôn khổ của chuyến công tác và làm việc hợp tác giữa hai bên này, cô Minh Thuỷ đã trực tiếp tham gia các hoạt động giảng dạy, sinh hoạt và trải nghiệm văn hoá Việt Nam tại chương trình Trại hè Summer Camp của hơn 400 học sinh từ lớp 1 đến lớp 9 trong chương trình Song ngữ Tiếng Việt ở cả 3 cấp học Tiểu học, THCS và THPT tại Trường THPT MacDaniel – Thành phố Portland – Bang Oregon – Hoa Kỳ. Tại đây, mỗi giờ lên lớp, cô Minh Thuỷ đã đồng hành cùng đội ngũ Ban giám hiệu, giáo viên, nhân viên của 3 trường và các cố vấn trại hè (Counselor) để trực tiếp hỗ trợ, bổ sung và cung cấp thêm các kiến thức, thông tin về ngôn ngữ và văn hoá Việt nhằm mang đến cho các em học sinh học Tiếng Việt trên đất Mỹ có được một góc nhìn cơ bản, đầy đủ, hoàn thiện nhất. Các chủ đề văn hoá Việt được đưa vào giảng dạy và học tập, tìm hiểu, trải nghiệm trong thời gian hè ngăn ngủi này gồm có: cây cối, hoa trái và ẩm thực 3 miền Việt Nam (phở, bánh mỳ, bánh bèo, bò bía…); các trò chơi dân gian Việt Nam (bịt mắt bắt dê, đập niêu, nhảy bao bố, ếch đi tìm mồi, ô ăn quan….); tô màu và hát các bài hát dân gian, dân gian đương đại Tiếng Việt, Tết Việt, các điệu nhảy dân vũ, các nhạc cụ dân gian Việt Nam; tìm hiểu về nón lá của người Việt; những bài thơ, câu chuyện, những bộ phim hoạt hình Việt Nam; Nhưng địa danh lịch sử nổi tiếng và tiêu biểu của Việt Nam……Ngay sau khi tuần Trại hè thứ nhất được khép lại, các sản phẩm ban đầu văn hoá Việt được thực hiện bằng 100% Tiếng Viêt của học sinh trong chương trình đã được hoàn thiện và đóng gói với rất nhiều những thông tin và hình ảnh sinh động, hấp dẫn.

Cùng với đó, ngay trong tuần làm việc đầu tiên, cô Minh Thuỷ đã có cuộc gặp gỡ và làm việc trực tiếp với đại diện Ban giám hiệu, giáo viên dạy môn Tiếng Việt và đặc biệt là Hội phụ huynh học sinh chương trình Song ngữ Tiếng Việt của cả 3 trường công lập (VDLI – PPS): Trường Tiểu học Rose City Park, Trường THCS Roseway Heights, Trường THPT MacDaniel để cùng trao đổi, thống nhất và cụ thể hơn quá trình hợp tác giáo dục tiếp theo của cả hai bên cả trong chương trình Tiếng Việt và các hoạt động giáo dục, xã hội với học sinh Olympia và các trường này. Phải nhắc lại thêm rằng, trong hệ thống PPS của Portland, Tiếng Việt được chọn là ngôn ngữ số 2 với các trường công lập PPS cấp 1,2,3. Thật tự hào và hãnh diện về vị thế và bản sắc của Tiếng Việt, văn hoá Việt bao nhiêu, càng cảm ơn, khâm phục sự nỗ lực, ý tưởng và ý thức về nguồn gốc dân tộc của các anh chị trong Hội phụ huynh học sinh của các trường ở đây bấy nhiêu. Sau hành trình 10 năm làm việc với cộng đồng và Sở học chánh thành phố, kể từ ngày nỗ lưc đặt viên gạch đầu tiên dành chỗ ưu tiên cho Tiếng Việt, chúng ta hoàn toàn có thể tin rằng, trong năm học tới và thời gian tiếp theo, Tiếng Việt và chương trình Việt Ngữ tại Portland sẽ bước sang một trang mới với nền tảng chắc chắn và sự phát triển bền vững bởi không chỉ dừng lại ở việc dạy học một ngôn ngữ mà tất cả đều đã được xác định, định hướng và bám rễ lâu bền hơn từ và trong văn hoá Việt. Hội phụ huynh học sinh trong cộng đồng người Việt tại Portland đã luôn quan tâm đến ngôn ngữ mẹ đẻ và không quên hướng thế hệ F2, F3... về với cội nguồn dân tộc, ngôn ngữ dân tộc, văn hoá dân tộc. Bên cạnh đó, các phụ huynh học sinh hoàn toàn là người Mỹ cũng đã luôn tin tưởng, lựa chọn và định hướng con em mình đến với Tiếng Việt, học Tiếng Việt như một ngôn ngữ chính thức mỗi ngày, ở trường, ở nhà với phương châm tìm đến một nền văn hoá mới và tôn trọng sự khác biệt để các con được trang bị cho việc sẵn sàng trở thành những công dân toàn cầu. Tất cả họ cùng đang chung một mục tiêu và chí hướng "Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao" và " Two Languages, Two Cultures, One Community - Hai ngôn ngữ, Hai văn hoá, Một cộng đồng". Điều đó khiến chúng ta thêm tự hào, tin yêu vào Tiếng Việt và đặt nhiều kỳ vọng vào sự hợp tác phát triển này cũng như trong các hoạt động dự án liên môn, các chủ đề chủ điểm trọng tâm, các hoạt động và dự án xã hội được hợp tác chung của học sinh Olympia và Portland.

Đặc biệt hơn nữa, cũng trong thời gian này, ở tuần 2 của chuyến công tác, cô Minh Thuỷ đã được đại diện Ban giám hiệu Trưởng Tiểu học, Hội phụ huynh học sinh (PHHS) mời đến thăm quan Trường Tiểu học Rose City Park và tham dự buổi họp Kickoff ra mắt và giới thiệu chương trình Song ngữ Tiếng Việt cho bậc học Mầm non trong năm học 2024-2025. Buổi gặp gỡ này là Phiên họp đầu tiên mang tính chất thảo luận, đóng góp ý kiến và chia sẻ góc nhìn chuyên môn mở đầu cho một chuỗi các hoạt động xây dựng chương trình, đào tạo giáo viên và nhân viên phụ trách – thực hiện chương trình, thống nhất định hướng giáo dục ….Buổi họp mặt đã có sự tham gia đầy đủ của tất cả thành viên liên quan từ đại diện chương trình Song ngữ mầm non của thành phố, Ban giám hiệu Trường Tiểu học – Thầy Michael Bacon, đội ngũ giáo viên giảng dạy môn Tiếng Việt cấp TH, THCS và THPT ở Portland cũng như các giáo viên quan tâm và liên quan đến chương trình Tiếng Việt Song ngữ mầm non, Hội PHHS của 3 cấp Tiểu học, THCS và THPT cũng như rất nhiều những PHHS có con em ở lúa tuổi Tiền Tiểu học và đang có nhiều quan tâm về chương trình học tập Tiếng Việt cho con em mình trong thời gian sắp tới.

Như vậy có thể thấy rằng, chương trình Song ngữ Tiếng Việt tại Portland nói riêng, Hoa Kỳ nói chung đã và đang được quan tâm và có sự chuẩn bị, triển khai, vận hành một cách bài bản, có định hướng rõ ràng với chiến lược lâu dài và trọng điểm theo từng giai đoạn cụ thể. Với sự chuẩn bị chu đáo và sẵn sàng này, chắc chắn rằng sau 10 năm kể từ ngày bắt đầu đưa Tiếng Việt vào giảng dạy chính thức với vai trò của Ngôn ngữ thứ 2 ở Portland, năm 2024 sẽ mở ra một giai đoạn mới cho ngôn ngữ dân tộc.

Sắp tới, dự kiến trung tuần tháng 8 sẽ có một nhóm học sinh Tiểu học và THCS đầu tiên sẽ đại diện cho toàn bộ học sinh trong chương trình Song ngữ Tiếng Việt của Portland – Oregon – Hoa Kỳ sẽ tới Việt Nam và Olympia tham gia học tập và trải nghiệm văn hoá Việt Nam và mở đầu cho hoạt động trao đổi học sinh giữa hai bên. Ngoài ra, dự kiến vào tháng 3/2024, nhóm học sinh thực hiện các hoạt động dự án văn hoá xã hội của cấp THCS và THPT của Portland sẽ tiếp tục sang Việt Nam để cùng học sinh THCS và THPT Olympia thực hiện các nhiệm vụ hợp tác đối ngoại mà hai bên đã ký kết.

Một lần nữa, chúng ta có thể nhìn thấy và tin rằng, ngôn ngữ Tiếng Việt bước đầu đã và đang được quan tâm và dần dần có được vị thế nhất định trên thế giới. Các cơ sở giáo dục của cả hai bên trong chương trình hợp tác giáo dục này cần có sự nỗ lực, đều tay và ưu tiên trọng điểm theo từng mốc thời gian và nhiệm vụ chuyên môn để có thể thúc đẩy sự phát triển của mối quan hệ hợp tác cũng như vị thế, vai trờ và giá trị văn hoá của bộ môn này cho con em tất cả chứng ta dừ ở Mỹ hay Việt Nam!