Cha mẹ nên biết gì về tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non?

Lứa tuổi mầm non (3-6 tuổi) là giai đoạn phát triển nhanh chóng và quan trọng về cả thể chất, tâm lý, và xã hội. Trẻ bắt đầu khám phá thế giới xung quanh một cách tích cực, xây dựng ý thức về bản thân và hình thành những kỹ năng cơ bản trong cuộc sống. Việc hiểu rõ các đặc điểm tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non giúp cha mẹ định hướng được phương pháp giáo dục, hỗ trợ tối ưu cho sự phát triển của trẻ.

Đặc điểm tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non

Tâm lý hay tò mò, thích khám phá

Trẻ em mầm non luôn tò mò về thế giới xung quanh và không ngừng đặt câu hỏi như "Tại sao?" hoặc "Cái gì thế?" khi gặp phải những sự vật hoặc hiện tượng mới lạ. Điều này là biểu hiện của sự ham học hỏi và mong muốn tìm hiểu, khám phá mọi thứ đang diễn ra của trẻ. Trẻ thích thú với việc quan sát và trải nghiệm mọi điều mới mẻ, từ đó dần tích lũy kiến thức và phát triển trí tuệ.

Cha mẹ và giáo viên nên kiên nhẫn và khuyến khích trẻ tìm tòi, cung cấp cho trẻ những câu trả lời hợp lý, vừa đủ để kích thích trí tưởng tượng mà không làm trẻ choáng ngợp với quá nhiều thông tin.

Luôn muốn trở thành trung tâm của mọi sự chú ý

Đặc điểm tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non thường có xu hướng muốn trở thành trung tâm của mọi sự chú ý. Chúng thường cố gắng thu hút sự quan tâm của người lớn bằng cách nghịch ngợm, thể hiện cảm xúc mạnh mẽ, hoặc thậm chí có những hành vi đòi hỏi sự chú ý như khóc lóc, bướng bỉnh. Trẻ mong muốn được lắng nghe, được công nhận và khẳng định cái tôi cá nhân.

Sự quan tâm và phản hồi tích cực từ người lớn giúp trẻ phát triển lòng tự tin và cảm giác an toàn. Tuy nhiên, cần cân bằng giữa việc dành sự chú ý và giáo dục cho trẻ về sự chia sẻ và nhường nhịn, giúp trẻ hiểu rằng không phải lúc nào mình cũng là trung tâm.

Mong muốn có được nhiều sự yêu thương

Trong giai đoạn mầm non, khi trẻ bắt đầu tiếp xúc với môi trường học tập, chúng có thể cảm thấy lo lắng và sợ sệt trước những thay đổi. Chính vì thế, việc nhận được sự quan tâm, yêu thương từ người lớn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp trẻ vượt qua cảm giác sợ hãi, tạo dựng niềm tin vào bản thân và môi trường xung quanh.

Những cái ôm, lời động viên, và sự quan tâm ân cần từ cha mẹ và thầy cô là những yếu tố không thể thiếu để trẻ cảm thấy an toàn và được yêu thương. Trẻ ở độ tuổi này dễ tổn thương về mặt cảm xúc, vì vậy việc chăm sóc và bảo vệ tâm lý của trẻ cần được thực hiện một cách tinh tế, nhẹ nhàng.

Có xu hướng thích sự tự lập

Từ 3 đến 6 tuổi, trẻ bắt đầu muốn tự làm mọi thứ theo ý mình. Trẻ muốn tự ăn, tự mặc quần áo, tự chơi và thực hiện các hoạt động cá nhân mà không cần sự giúp đỡ từ người lớn. Trẻ muốn cảm nhận được sự trưởng thành và khả năng kiểm soát cuộc sống cá nhân, dù rằng nhiều hành động vẫn còn vụng về.

Phụ huynh nên khuyến khích trẻ tự thực hiện những công việc phù hợp với lứa tuổi như tự dọn đồ chơi, tự đánh răng, tự mặc quần áo. Tuy nhiên, hãy theo dõi và hỗ trợ trẻ khi cần thiết để trẻ không cảm thấy thất bại hay áp lực khi không thể hoàn thành nhiệm vụ một cách hoàn hảo.

Trẻ mầm non bắt đầu phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp

Khi bước vào giai đoạn mầm non, trẻ bắt đầu biết sử dụng ngôn ngữ một cách sáng tạo, biết kể chuyện, diễn đạt suy nghĩ và cảm xúc của mình thông qua lời nói. Giai đoạn này, trẻ cần được khuyến khích giao tiếp với mọi người xung quanh, đặc biệt là thầy cô và bạn bè cùng trang lứa.

Việc phát triển ngôn ngữ giúp trẻ không chỉ giao tiếp hiệu quả hơn mà còn hình thành các kỹ năng xã hội cần thiết. Phụ huynh và giáo viên nên tạo ra các tình huống giao tiếp tích cực, khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động nhóm để trẻ có thể mở rộng vốn từ vựng và phát triển khả năng thể hiện bản thân.

Cha mẹ có thể làm gì để hỗ trợ quá trình phát triển tâm lý cho con ở lứa tuổi mầm non?

Tạo cho trẻ môi trường sống an toàn, lành mạnh và đầy đủ tình yêu thương

Môi trường sống an toàn và lành mạnh là nền tảng giúp trẻ cảm thấy yên tâm, từ đó tự tin khám phá thế giới xung quanh. Cha mẹ cần xây dựng một không gian sống tích cực, đầy tình yêu thương và sự quan tâm. Khi trẻ cảm nhận được sự an toàn về cả thể chất và tinh thần, trẻ sẽ dễ dàng phát triển kỹ năng giao tiếp, khả năng thích ứng, và sức đề kháng tinh thần.

Khơi gợi sự tò mò, thúc đẩy khả năng khám phá và sáng tạo ở trẻ

Trẻ mầm non luôn tò mò về thế giới xung quanh và muốn khám phá mọi thứ. Cha mẹ nên tận dụng sự tò mò tự nhiên này để khơi gợi và duy trì niềm hứng thú học hỏi của trẻ. Việc đưa trẻ tham gia vào những hoạt động thực tế, những trò chơi vận động, sáng tạo sẽ kích thích trí tưởng tượng và khả năng tư duy phản biện của trẻ.

Cha mẹ có thể cùng con tham gia các hoạt động khám phá thiên nhiên, đọc sách, xem phim hoặc thực hiện các thí nghiệm nhỏ tại nhà. Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ học hỏi thêm kiến thức mà còn phát triển khả năng sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề.

Dạy trẻ kỹ năng sống cơ bản

Ngay từ khi còn nhỏ, trẻ cần được trang bị những kỹ năng cơ bản như tự chăm sóc bản thân, giao tiếp với mọi người, và giải quyết những tình huống hàng ngày.

Cha mẹ có thể bắt đầu từ những việc nhỏ như dạy trẻ tự mặc quần áo, tự ăn uống hay vệ sinh cá nhân. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động nhóm, giúp trẻ học cách lắng nghe, trao đổi và làm việc cùng bạn bè. Những kỹ năng này giúp trẻ tự tin hơn, tạo tiền đề vững chắc cho sự thành công trong tương lai.

Kiên nhẫn và thấu hiểu trẻ

Tâm lý trẻ mầm non còn non nớt và dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. Do đó, trẻ có thể thường xuyên bộc lộ những hành vi chưa phù hợp như bướng bỉnh, nóng nảy hoặc khóc lóc. Trong những tình huống này, cha mẹ cần giữ thái độ kiên nhẫn và thấu hiểu thay vì phản ứng gay gắt.

Việc nhẹ nhàng chỉ bảo và kiên trì giúp trẻ nhận thức được những hành vi chưa đúng, đồng thời động viên trẻ điều chỉnh hành vi theo hướng tích cực hơn. Cha mẹ cũng cần lưu ý rằng mỗi đứa trẻ có tốc độ phát triển khác nhau, nên không nên so sánh con mình với những đứa trẻ khác.

The Olympia Schools - Bước đệm cho trẻ mầm non hoàn thiện nhân cách

Tại mầm non Olympia, mỗi đứa trẻ không chỉ được học kiến thức mà còn phát triển nhân cách và kỹ năng sống. Chúng tôi cam kết mang đến một môi trường giáo dục hiện đại, an toàn và thân thiện, giúp trẻ có thể tự tin khám phá thế giới xung quanh.

Hoạt động học tập được tổ chức theo cách tiếp cận PYP của IB

Mầm non Olympia áp dụng phương pháp giáo dục PYP (Primary Years Programme). Đây là chương trình Tú tài Quốc tế dành cho trẻ từ 3 đến 12 tuổi, giúp trẻ chủ động trong việc học tập và khám phá thế giới xung quanh. Điểm đặc biệt của chương trình PYP là sự kết hợp giữa học tập xuyên môn, học tập qua truy vấn, và việc cá nhân hóa quá trình học.

• Học tập xuyên môn: Các lĩnh vực học tập được kết nối với nhau, tạo nên một chủ đề học tập xuyên suốt và có ý tưởng lớn. Điều này giúp trẻ không chỉ học kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề.

• Học tập qua truy vấn: Sự tò mò của trẻ là chìa khóa để khơi dậy quá trình học tập. Trẻ được khuyến khích đặt câu hỏi. Và thông qua đó, giáo viên trở thành người bạn đồng hành, hướng dẫn trẻ tìm ra câu trả lời, giúp trẻ hình thành kỹ năng tư duy phản biện.

• Cá nhân hóa học tập: Mỗi trẻ đều được xây dựng lộ trình học riêng phù hợp với khả năng và tiến độ phát triển của mình. Giáo viên theo dõi và đánh giá sự tiến bộ của trẻ để đưa ra chiến lược hỗ trợ kịp thời, giúp trẻ phát huy tối đa tiềm năng cá nhân.

Học tập trong môi trường liên cấp đạt chuẩn kiểm định quốc tế

Olympia không chỉ đảm bảo chất lượng giáo dục mầm non mà còn cung cấp một môi trường liên cấp từ mầm non đến trung học. Môi trường này giúp trẻ tiếp cận với sự phát triển liên tục và toàn diện. Trường Mầm non Olympia đạt chuẩn kiểm định toàn diện của Tổ chức ACS-WASC (Hoa Kỳ), chứng nhận về an toàn cả về mặt thể chất lẫn tinh thần theo tiêu chuẩn quốc tế.

• An toàn và đảm bảo chất lượng: Mầm non Olympia luôn đặt sự an toàn của trẻ lên hàng đầu, từ môi trường học tập đến các hoạt động hàng ngày, giúp trẻ cảm thấy yên tâm khi đến trường.

• Môi trường liên cấp: Trẻ em học tại Olympia có cơ hội tương tác với các anh chị lớn hơn qua các hoạt động chung của trường. Điều này giúp trẻ không chỉ học tập mà còn rèn luyện kỹ năng giao tiếp, ứng xử và trưởng thành trong tác phong, chuẩn bị sẵn sàng cho cấp học tiếp theo.

• Chuyển cấp nhẹ nhàng vào lớp 1: Trong học kỳ cuối của khối Mầm non, học sinh sẽ dần làm quen với môi trường Tiểu học thông qua các tiết học và hoạt động giao lưu với học sinh lớp 1. Điều này giúp trẻ dễ dàng hòa nhập khi chuyển cấp mà không gặp khó khăn.

Đa dạng các hoạt động học tập qua trải nghiệm và dự án

Mầm non Olympia không chỉ chú trọng vào kiến thức mà còn đề cao sự phát triển toàn diện của trẻ thông qua các hoạt động trải nghiệm, dự án học tập và các hoạt động nghệ thuật, thể chất.

• Hoạt động học thuật: Các dự án học tập như “Con đang lớn”, “Những người bạn và lớp học”, “Chia sẻ hành tinh” xoay quanh các chủ đề lớn của PYP. Các hoạt động này giúp trẻ phát triển kiến thức và phẩm chất cá nhân thông qua việc tham gia trực tiếp vào quá trình học tập và khám phá.

• Hoạt động Văn-Thể-Mỹ: Trường tổ chức các sự kiện như Đại hội Thể thao, Cuộc thi Olympia Spirit – Kindy's Got Talent. Các hoạt động này giúp trẻ thể hiện tài năng và rèn luyện sức khỏe. Những hoạt động này không chỉ phát triển thể chất mà còn giúp trẻ tự tin thể hiện bản thân.

• Hoạt động trải nghiệm: Các chuyến đi thực tế, thí nghiệm STEM và chăm sóc “Khu vườn của bé” mang lại cho trẻ cơ hội khám phá bản thân, kết nối với thiên nhiên và thể hiện tình yêu với môi trường.

• Hoạt động văn hoá, thiện nguyện: Tổ chức các sự kiện, các chuyến đi thiện nguyện giúp trẻ tìm hiểu những nền văn hoá khác, rèn luyện trở thành công dân toàn cầu. Bên cạnh đó, trẻ vẫn giữ gìn bản sắc Việt với những đức tính tốt đẹp như yêu thương, sẻ chia. 

Hiểu rõ đặc điểm tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non là bước đầu tiên để phụ huynh và giáo viên có thể xây dựng phương pháp giáo dục phù hợp, giúp trẻ phát triển toàn diện cả về trí tuệ, cảm xúc và xã hội. Sự đồng hành và hỗ trợ đúng đắn từ người lớn sẽ giúp trẻ phát triển những kỹ năng cần thiết, xây dựng nền tảng vững chắc cho tương lai.

----------------------

TRƯỜNG PHỔ THÔNG LIÊN CẤP SONG NGỮ OLYMPIA

Tiên phong trong xây dựng và đổi mới chương trình giáo dục theo định hướng phát triển năng lực tại Việt Nam, Olympia tự hào là đơn vị dẫn đầu trong tiếp cận và vận dụng các nội dung, phương pháp giáo dục hiện đại của thế giới để học sinh Olympia tự tin bước ra thế giới với tri thức, kĩ năng, phẩm chất và năng lực của những công dân toàn cầu, bên cạnh việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa Việt.
Địa chỉ: Khu đô thị mới Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Hotline: 093 4525 889
Website: https://theolympiaschools.edu.vn/