Dự án dịch sách: Từ những bản thảo đến hành trình thấu hiểu về cảm xúc của Olympians khối 10

Mỗi hành trình lớn đều bắt đầu từ những bước đi nhỏ bé. Với hơn 20 học sinh khối 10 chia thành các nhóm 7-8 thành viên, “Dự án Cuộc đời” năm học 2024-2025 đã khởi động bằng việc dịch cuốn "In my feelings: A teen guide to discovering what you feel so you can decide what to do" của tác giả Vidal Annan Jr., Ph.D. Hành trình này không hề dễ dàng. Từ những bỡ ngỡ với kỹ năng dịch thuật cho đến quá trình biên tập, hiệu đính và thiết kế, tất cả đều đòi hỏi sự kiên nhẫn, đồng lòng và quyết tâm của cả tập thể.

“Trong quá trình dịch, nhóm con gặp khó khăn chủ yếu ở những đoạn diễn đạt cảm xúc tinh tế bằng tiếng Anh, vì nếu dịch sát nghĩa thì câu trở nên gượng gạo, còn dịch thoát ý thì lại sợ mất đi cảm xúc ban đầu. Khoảnh khắc khiến nhóm con nhớ nhất là khi cả nhóm cùng tranh luận sôi nổi về cách dịch một đoạn có nhiều tầng nghĩa. Ban đầu, mỗi người đưa ra một bản dịch khác nhau, thậm chí có lúc khá căng thẳng, nhưng nhờ vậy mà cả nhóm đã lắng nghe, phân tích và cuối cùng ghép lại thành một bản dịch vừa chính xác vừa tự nhiên. Khoảnh khắc ấy không chỉ giúp chúng con hiểu sâu hơn về tác phẩm mà còn gắn kết tinh thần làm việc nhóm” - "dịch giải" Nguyễn Đức Minh nói.

Phạm Trung Hải - Dịch giả kiêm thiết kế cũng cho biết: trong suốt hành trình, điều con nhớ nhất là khi thiết kế trang credit - nơi ghi lại tên tất cả những bạn đã góp sức. "Nhìn vào đó, con cảm thấy như được ôn lại cả một quá trình dài đầy nỗ lực”.

Thông qua dự án, Olympians khối 10 không chỉ rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ - dịch thuật, đọc hiểu, viết lại mạch lạc mà còn phát triển năng lực mềm như làm việc nhóm, phản biện, thuyết trình, hay khả năng sáng tạo với thiết kế bìa và quảng bá sản phẩm. Quan trọng hơn, các em học được cách kiên trì, lắng nghe nhau và cùng nhau vượt qua thử thách - những hành trang quý giá trên con đường trưởng thành.

Thành quả cuối cùng là một bản dịch hoàn chỉnh được xuất bản bởi nhà trường, trở thành nguồn tư liệu lâu dài trong thư viện, đồng thời được trưng bày và giới thiệu trong các sự kiện triển lãm, gây quỹ. Đây không chỉ là một sản phẩm học thuật, mà còn là dấu mốc của hành trình trưởng thành -nơi các em học cách lắng nghe chính mình, đồng cảm với người khác và tự tin “cất cánh” trong những thử thách phía trước.

Dự án dịch sách đã khép lại, để lại cho các bạn học sinh không chỉ là một sản phẩm hoàn chỉnh, mà còn là hành trang quý giá. Trong suốt quá trình, các bạn nhận ra rằng dịch thuật không chỉ là việc chuyển đổi từ ngữ, mà còn là nghệ thuật truyền tải cảm xúc, văn hóa và tinh thần của tác phẩm.

Có bạn học cách kiên nhẫn, linh hoạt trong việc sử dụng ngôn ngữ để không chỉ giữ nghĩa gốc mà còn giữ được hồn của câu chữ. Có bạn lại trải nghiệm vai trò trưởng nhóm - nơi phải vừa chịu trách nhiệm, vừa biết lắng nghe và thấu hiểu để dẫn dắt tập thể cùng tiến lên. Cũng có bạn nhận ra rằng đôi khi đóng góp lớn lao nhất lại đến từ việc làm thật tốt phần việc nhỏ của mình, đúng hạn và trọn vẹn, để không làm chậm nhịp chung.

Khó khăn có, thử thách có - những cuộc tranh luận nảy lửa, những khoảnh khắc bối rối trước đoạn văn nhiều tầng nghĩa, những lúc tưởng chừng bế tắc… Nhưng cũng chính nhờ vậy mà các Olympians trưởng thành hơn: biết lắng nghe, sẻ chia, và trân trọng sức mạnh của một tập thể cùng chung mục tiêu.

Thành quả cuối cùng không chỉ là bản dịch được hoàn thiện và xuất bản, mà còn là niềm tự hào - rằng mình đã dám thử thách, đã kiên trì đi đến cùng, và đã cùng nhau để lại một “dấu ấn tuổi trẻ”. Đó là những kỷ niệm, là hành trang để các bạn mang theo trên chặng đường phía trước.

Nhóm "dịch giả" gửi gắm đến các thế hệ sau rằng: hãy luôn kiên trì với dự án, trân trọng từng trải nghiệm, và đừng ngại thử thách bản thân. Những đoạn văn khó, những lần tranh luận hay những lúc áp lực về tiến độ đều là cơ hội để rèn luyện sự bền bỉ, tinh thần hợp tác và khả năng sáng tạo. Khi nhìn lại, đó sẽ là hành trang quý giá để bạn tự tin bước tiếp trên con đường học tập và trưởng thành.